Słup graniczny z XVI wieku, odzwierciedlający historię regionu Warmii i Mazur oraz zmiany granic państwowych w tej części Polski, usytuowany jest w Boguszach, w powiecie ełckim, w gminie Prostki.

Słup w kształcie kapliczki znajduje się na lewym brzegu rzeki Ełk, na szczycie nadrzecznej skarpy, w głębi lasu. Od szosy głównej prowadzi do niego leśna aleja. Wybudowany w 1545 roku, jest budowlą murowaną z cegły, otynkowaną, kształcie prostopadłościanu o kwadratowej niemalże podstawie (1,75 m x 1,80 m), z wysokim cokołem u podstawy i wieńczącym, profilowanym gzymsem. W górnej partii z trójkątnym szczytem i dwuspadowym dachem, o pokryciu dachówką ceramiczną, karpiówką. Na ścianie frontowej umieszczone kopie tablic herbowych Prus i Litwy oraz prostokątna tablica z inskrypcją.
Zdaniem specjalistów wspomniany obiekt jest „najstarszym, najcenniejszym i zarazem  unikalnym nie tylko w skali Polski i do dziś istniejącym zabytkiem historycznym w powiecie ełckim”.
Na wschodniej ścianie słupa wmurowana jest tablica z piaskowca. Prawdopodobnie tablica oryginalna, która na początku XX wieku (ok. 1907 r.) została wywieziona do muzeum w Królewcu, była wykonana z czarnego marmuru(?). Nad tablicą umieszczono dwa herby: Pogoń (herb Litwy) i branderburski orzeł z koroną na szyi z literą S (od Sigismundus-Zygmunt) na piersi, znakiem zależności lennej Prus Książęcych od Polski. Łaciński napis mówi, że słup ten oddziela kraj Zygmunta Augusta od kraju Albrechta I.
“Quando Sigismundus patriis Augustus in oris Primus et Albertus Marchio iura dabant, Ille Iagiellonis vetersque binominis urbes Hicque Borussorum pace regebat opes, Haec erecta fuit moles, quae limite fines Signat et amborum separat arva Ducum Anno MDXLV. Mense Augusto” co w przekładzie na język polski oznacza:
„Kiedy Zygmunt August sprawował rządy w państwie ojca a (jednocześnie) margrabia Albert I panował, ów nad Jagiełły dwojga imion starodawnymi grodami, ten nad krajem Prusów w pokoju piastował władzę, wzniesiony został ten słup, który miał oznaczać linię graniczną kraju oraz rozgraniczać tereny obu władców Roku 1545. Miesiąca sierpnia”

Autorem tekstu był Jerzy (Georg) Sabinus, pierwszy rektor uniwersytetu królewskiego i to On prawdopodobnie ufundował opisywaną powyżej tablicę.
Warto też przy okazji przypomnieć historyczne tło związane ze wspomniana budowlą. W XVI wieku na porośniętych puszczą południowych krańcach Prus Książęcych, w związku z intensyfikacją osadnictwa nastąpiła konieczność dokładnego wytyczenia granicy. Kilkakrotnie usiłowano do tego doprowadzić, podejmując bezskuteczne starania w latach 1529, 1532, 1540. W 1545 r. książę pruski Albrecht zwrócił się do króla polskiego i wielkiego księcia litewskiego Zygmunta Augusta o wyznaczenie komisji granicznej. Aktem z dnia 19 marca tego roku król polski wyraził zgodę na rozpoczęcie prac. W sierpniu 1545 r. komisje Prus i Litwy spotkały się w pobliżu dzisiejszej wsi Bogusze, na trójstyku granic Prus, Litwy i Korony, wyznaczając granicę pomiędzy państwami. Na pamiątkę tego spotkania wzniesiono słup graniczny z tarczami herbowymi Litwy i Prus oraz okolicznościowym napisem w języku łacińskim, którego autorem był Jerzy Sabinus, rektor uniwersytetu w Królewcu. W 1907 roku tablice herbowe przeniesiono do królewieckiego skansenu, a na słupie umieszczono ich kopie.
Słup graniczny z  poł. XVI, 1907 wpisany został do rejestru zabytków pod nr.: 202 z 12.1964 oraz 11 z 13.02.1979
Przy pracy nad tekstem wspierałem się informacjami zawartymi na stronie internetowej starostwa w Ełku oraz projektu Kolno i okolica z historią w tle (dot. także zdjęć).

W 1905 na zlecenie starosty Ełckiego podjęto prace związane z projektowaniem na terenie powiatu Ełckiej Kolei Wąskotorowej. Głównym zadaniem miało być ożywienie gospodarcze i poprawa transportu lokalnego powiatu. W założeniach projektowych krył się również aspekt militarny, gdyż kolej miała dochodzić do granicy z Rosją (w Zawadach w Turowie).